Комплаенс туралы

Комплаенс тарихы АҚШ-та XX ғасырдың басында пайда болды.

1970 жылдары АҚШ Бағалы қағаздар жөніндегі комиссиясының тергеуі басталып, 400-ден астам америкалық компания шетелдік шенеуніктерге 300 миллион доллардан астам пара бергені анықталды. Ең үлкен жанжал «Lockheed Corporation» кейсі болды (ең ірі авиациялық компаниялардың бірі). Қазір - «Lockheed Martin Corporation», әлемдегі ең ірі қару-жарақ өндіруші) Жапония үкіметінің отставкаға кетуіне алып келді.

1977 жылы «Шетелдік жемқорлық тәжірибесі туралы акт» (Foreign Corrupt Practices Act) қабылданды. Бір қызығы, бұл заң экстерриториалды сипатқа ие. Бұл егер Сіз американдық (және тек қана ол емес) компаниялармен бизнес жүргізгіңіз келсе, онда сіздің компанияңыз әлеуетті серіктестер тарапынан терең тексеруге жатады, әйтпесе сізбен жай ғана бірге қызмет жасамайды.

2002 жылы Сарбейнс-Оксли заңы қабылданды, ол қаржылық қызметті бақылауға және ақпаратты ашуға талаптарды енгізді (есептілік пен қаржылық алаяқтықтың бұрмалануынан оған  «Enron» корпорациясының банкроттығы себеп болды), сондай-ақ корпоративтік ақпараттандырушыларды компаниялар басшылығының санкциялары мен қудалауларынан қорғау болды.

Комплаенс тарихы туралы айта отырып, 2010 жылы Ұлыбританияда қабылданған «Парақорлыққа қарсы күрес туралы заңды» атап өтпеуге болмайды.

Нәтижесінде комплаенс бизнес-ортаның соншалықты кең таралған және ажырамас бөлігіне айналды, сондықтан 2014 жылы стандарттау жөніндегі халықаралық ұйым ISO 19600:2014 «Сәйкестікті басқару жүйелері» (Compliance management systems) стандартын әзірледі.

Реттеу:

• «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы» ҚР Заңы
• «Маңғыстаумұнайгаз» АҚ Іскерлік этика кодексі
• «Маңғыстаумұнайгаз» АҚ Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл саясаты

Заңнаманы бұзумен байланысты кез-келген оқиға мынадай салдарға әкелуі мүмкін екенін білу маңызды:

• «Маңғыстаумұнайгаз» АҚ-тың қаржылық шығындарына
• «Маңғыстаумұнайгаз» АҚ және  оның акционерлерінің беделіне келтірілген залалға
• «Маңғыстаумұнайгаз» АҚ-қа және/немесе жұмыскерлерге салынған айыппұлдарға
• «Маңғыстаумұнайгаз» АҚ және / немесе жұмыскерлерге қатысты қылмыстық тергеуге

Комплаенс функциясының негізгі міндеттері:

• ҚР заңнамасының, «Маңғыстаумұнайгаз» АҚ-тың Сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясаты мен рәсімдерінің сақталуын қамтамасыз ету
• Жоғары тәуекелге ұшыраған сыбайлас жемқорлық тәуекелдерінің бизнес бағытын анықтау
• ҚБ-ға тәуекелдерді комплаенс сәйкестендіруде көмек көрсету және оларды барынша азайту жөніндегі іс-шараларды орындау